Locatie 3: Stella Artois Fabriek

Leuvense Pils wordt wereldberoemd

November 23, 2023

Bier maakt vandaag de dag deel uit van de Belgische identiteit. Echter is dit een lang proces geweest. Het begon namelijk al in het midden van de 11de eeuw met Sint Arnold van Tiegem bij Oudenaarde. Hij was een grote reiziger en bracht door zijn tochten de geheimen mee voor het vervaardigen van bieren. Hierdoor werd hij in zekere zin uitgeroepen tot de heilige van de bieren.

Bron: “Oorsprong”,z.d. https://www.stellaartois.com/nl_be/herkomst/#:~:text=1926,hele%20jaar%20door%20werd%20geproduceerd.

Voordat de brouwerijen onder de naam Artois bestonden. Existeerden ze al onder de naam “Den Hoorn”, in de 14de eeuw. Deze bevonden zich in de Mechelsestraat, in het centrum van Leuven. In 1708 kocht Sébastian Artois “Den Hoorn” over en was de brouwerij met de naam Artois geboren. Sébastian Artois werkte al negen jaar in de brouwerij Den Horen voordat hij deze kocht. Waar de roeping van brouwer vandaan kwam is onduidelijk. Zijn vader was een uitbrouwer maar geen brouwer zelf. Echter is het niet verwonderlijk dat Sébastian zijn kans greep om een plek te krijgen op de bierenmarkt. Deze was in volle expansie door het aanpassen van het recept. Doordat mirte vervangen werd door hop kon bier langer geconserveerd worden. Dit veranderde de smaak van bier volledig. Daarnaast was de bierconsumptie heel hoog. In Leuven, rond 1510 consumeerde een volwassene ongeveer een anderhalve liter bier per dag. Dit komt ook doordat bier werd opgediend aan tafel. Het water was niet drinkbaar waardoor dat het veiliger was om bier te drinken.  

De Artois familie kende een groot succes en het familiebedrijf groeide behoorlijk uit. Na het overlijden van meneer Artois viel het familiebedrijf in de handen van zijn echtgenote Barbara Hermans. Ze was zelf afkomstig van een brouwersfamilie. Hierna nam hun zoon Adrian de onderneming over. Hij werd geregistreerd als brouwmeester in de Leuvense Brouwersgilde op twee-en-twintigjarige leeftijd. Uiteindelijk zal Jeanne Marie, de dochter van Adrian alles overlaten aan de familievriend Albert Marnef, die ook manager van de brouwerij was. Hij was de eerste baas van de brouwerijen Artois die niet zelf van de Artois familie afstamde.  

Van X naar Stella

Stella Artois werd voor het eerst gebrouwd in oktober 1925 onder de naam “X”. In januari 1926 werd de pils geregistreerd onder de naam “Stella Artois” die het officiële handelsmerk werd. De naam Stella is hierbij dus niet willekeurig gekozen. Het bier werd voorgesteld als het perfecte kerstcadeau. Vandaar dat de naam Stella werd gekozen, als verwijzing naar de kerstster die op het logo staat. Er bestaat naast de verwijzing naar de kerstster een tweede marketing reden voor deze naam. Het kenmerk van de ondergegiste bieren, is dat ze zeer doorzichtig zijn. Hierdoor waren ze “esthetischer” dan de andere bieren die toenmalig op de markt waren. Stella betekend ster in het Latijns, net als de brouwerij Alken, Cristal koos als naam. De namen zijn er dus om te verwijzen naar de kristalheldere uitstraling van de pilsen. Hierdoor werden ook doorzichtige glazen op de markt gebracht, om de uitstraling van de pils op de voorgrond te zetten. Stella werd uiteindelijk zeer populair waardoor ze niet alleen voor de feestdagen werd geproduceerd, maar doorheen het gehele jaar. Naast de Belgische productie begon de Leuvense pils steeds meer aan populariteit te winnen en werd in de jaren zestig geëxporteerd naar andere Europese landen.

België staat ondertussen wereldwijd bekend voor hun bieren en exporteren ze daarom ook op een grotere schaal. Stella is nu een van de pilsen die de wereldmarkten domineert maar haar brouwerproces is nog niet zo oud. De Stella en nog anderen worden gekwalificeerd van ondergegiste bieren. Zo werd dit procedé pas gebruikt in de negentiende eeuw, hierna werd de techniek snel verspreid door de populariteit van de pintjes. Stella wordt hierdoor gefermenteerd bij redelijk lage temperaturen, tussen 6 à 15°C. Na de fermentatie wordt het bier een dertigtal dagen gestockeerd voordat ze geschikt is voor consumptie.

Bron:  “Oorsprong”,z.d.https://www.stellaartois.com/nl_be/herkomst/#:~:text=1926,hele%20jaar%20door%20werd%20geproduceerd.

Bier maakt deel uit van de Belgische cultuur, dit gaat samen hand in hand met haar consumptie. Begin de twintigste eeuw was België het land met de hoogste bierconsumptie per capita. Dit heeft mede te maken met de lage belastingen op bier en de hoge belastingen op de andere alcoholische dranken. Hierna kende bierconsumptie een constante daling, met een tijdelijke her opkomst na de Tweede wereldoorlog. De daling in bierconsumptie is deels te verklaren doordat de consument zich keert naar zoetere dranken.  

Bron:  “Oorsprong”,z.d.https://www.stellaartois.com/nl_be/herkomst/#:~:text=1926,hele%20jaar%20door%20werd%20geproduceerd.

Artois op wereldschaal

De kleine Den Hoorn brouwerij kende een paar make overs voordat ze uitgroeide tot het AB InBev imperium. Brouwerij Den Hoorn werd brouwerij Artois, die hierna de grootste bierproducent werd in heel België voor een vijftigtal jaren. Eind jaren tachtig van de twintigste eeuw hebben de twee grootste Belgische brouwerijen, Artois en Piedboeuf zich aan elkaar gekoppeld tot Interbrew. De onderneming groeide steeds verder uit. Interbrew verwierf steeds meer brouwerijen over de hele wereld. De naam Interbrew veranderde na de acquisitie van de Braziliaanse brouwerij Ambev naar InBev. De uiteindelijke naam AB InBev werd pas officieel na de aanwinst van de vierde grootste brouwerij ter wereld, Ansheuser-Busch uit de Verenigde Staten. Op een tijdspan van een twintigtal jaar groeide de kleine Belgische brouwerij uit tot de grootste brouwer over de hele wereld. AB InBev omvat vandaag de dag meer dan 200 verschillende merken, waarvan maar een klein deel Belgische bieren. De onderneming heeft een zeer specifieke economische strategie. Hierbij hebben ze maar een klein aandeel van internationale merken die als premium merken worden gepromoot. Naast de Budweiser, Becks wordt Stella Artois ook als premium bier gepresenteerd. Stella Artois heeft op de wereldmarkt niet zo’n groot marktaandeel, dit haalt niet weg dat er jaarlijks 10 miljoen hectoliter van deze pils wordt geproduceerd.

Meer lezen?

  • Brouwerijen Artois (Leuven: Interbrew, z.d.).
  • Marcel Peeters, Gids voor Oud Leuven (Antwerpen: Standaard Uitgeverij, z.d.), 86-90.
  • Paul Godaert, Les Artois et leurs successeurs (Bruxelles: Vander, 1994).
  • Persyn, Damiaan, Johan Swinnen, en Stijn Vanormelingen. “Belgian Beers: Where history meets Globalization”. Social Science Research Network, 1 januari 2010. https://doi.org/10.2139/ssrn.1752842.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *